Adjective Clause

Adjective Clause ची रचना असलेल्या Complex Sentence मधील दोन वेगवेगळी वाक्ये एकत्र जोडण्यासाठी ज्या शब्दाचा उपयोग करतात, त्याला Relative Pronoun (रिलेटिव्ह प्रोनाऊन) असे म्हणतात.

अशा वाक्यातील Relative Pronoun ने सुरू होणाऱ्या वाक्याला गौणवाक्य असे म्हणतात, तर दुसऱ्या वाक्याला मुख्यवाक्य असे म्हणतात.

गौणवाक्याला इंग्रजी व्याकरणामध्ये Subordinating Clause (सबॉर्डिनेटिंग् क्लॉज्) असे म्हणतात.

तसेच, मुख्यवाक्याला इंग्रजी व्याकरणामध्ये Main Clause (मेन क्लॉज्) किंवा Principal Clause (प्रिन्सिपल क्लॉज्) असे म्हणतात.

पहिल्या गटाची Relative Pronouns

पहिल्या गटाच्या Relative Pronouns मध्ये that, which, who, whom, whose या Pronouns चा समावेश होतो.

पहिल्या गटाच्या Relative Pronoun पासून सुरु झालेल्या Subordinating Clause चा संबंध जर एखाद्या Noun शी येत असेल, तरच त्या गटांतील शब्दाला Relative Pronoun असे म्हणतात.

परंतु हा Subordinating Clause जर एखाद्या Transitive Verb ला जोडलेला असेल, तर मात्र या शब्दाला Relative Pronoun असे न म्हणता Subordinating Conjunction असे म्हणतात.

For example (उदाहरणार्थ),

• The house that he built collapsed yesterday.
• त्याने बांधलेले घर काल कोसळले.

वरील वाक्यामध्ये ‘The house collapsed yesterday’ आणि ‘he built’ या दोन वाक्यांमधील परस्परसंबंध दर्शविण्यासाठी that (दॅट्) हे Relative Pronoun वापरलेले आहे. त्यामुळे, या संपूर्ण जोडवाक्याला Complex Sentence म्हणजेच मिश्र वाक्य समजावे.

तसेच, ‘that he built’ हा संपूर्ण शब्दसमूह house या नामाचे विशेषण म्हणून वापरलेला असल्यामुळे या शब्दसमूहाला Adjective Clause असे म्हणतात.

या वाक्याचे पृथक्करण केल्यास वाक्याची विभागणी पुढीलप्रमाणे करता येते –

वाक्याच्या सुरूवातीला वापरलेल्या Noun ला जोडून जेव्हा एखादे Relative Pronoun वापरलेले असते, तेव्हा ते Noun आणि Relative Pronoun पासून सुरू होणारा Subordinating Clause हा संपूर्ण शब्दसमूह हा त्या वाक्याचा Subject म्हणून वापरलेला असतो.

वाक्यातील दोन Verbs:

अशा वाक्यामध्ये दोन Verbs वापरलेली असतात. त्यामुळे या वाक्यातील Main Clause आणि Subordinating Clause ओळखण्यासाठी वाक्यातील दोन्हीही Verbs निश्चित करणे आवश्यक असते.

Main Clause:

अशाप्रकारे दोन्हीही Verbs निश्चित केल्यानंतर दुसरे Verb आणि त्यानंतरचे उरलेले संपूर्ण वाक्य हे Main Clause चा भाग समजावे.

म्हणजेच, Main Clause लिहिताना वाक्याच्या सुरूवातीचे Noun, वाक्यातील दुसरे Verb आणि त्यानंतरचे उरलेले वाक्य इतका लिहावा.

Subordinating Clause:

त्याचप्रमाणे, Subordinating Clause लिहिताना वाक्यातील Relative Pronoun आणि त्याला जोडून वापरलेला दुसऱ्या Verb पर्यंतचा शब्दसमूह लिहावा.

For example (उदाहरणार्थ),

• The house that he built collapsed yesterday.
• त्याने बांधलेले घर काल कोसळले.

वरील वाक्यामध्ये दोन वाक्यांमधील परस्परसंबंध दर्शविण्यासाठी that (दॅट्) हे Relative Pronoun वापरलेले आहे. त्यामुळे, या संपूर्ण जोडवाक्याला Complex Sentence म्हणजेच मिश्र वाक्य समजावे.

या वाक्यामध्ये ‘that he built’ हा संपूर्ण शब्दसमूह ‘house’ या नामाचे विशेषण म्हणून वापरलेला असल्यामुळे या शब्दसमूहाला Adjective Clause असे म्हणतात.

तसेच, या वाक्यामध्ये ‘built’ हे पहिले तर ‘collapsed’ हे दुसरे verb वापरलेले आहेत.

या वाक्याचे पृथक्करण केल्यास वाक्याची विभागणी पुढीलप्रमाणे करता येते –

जेव्हा वाक्यातील Relative Pronoun हे वाक्याच्या मध्यभागी वाक्यातील Main Verb नंतर तिसऱ्या स्थानी वापरलेले असते, तेव्हा ते Relative Pronoun ज्या Noun ला जोडलेले असते, ते Noun वाक्यातील Main Verb नंतर वापरलेले असते.

Main Clause:

अशाप्रकारे Relative Pronoun जेव्हा मध्यभागी वाक्यातील Main Verb नंतर तिसऱ्या स्थानी येते, तेव्हा त्याच्या डाव्या बाजूला असलेला संपूर्ण शब्दसमूह हा Main Clause असतो.

Subordinating Clause:

तसेच, Relative Pronoun च्या उजव्या बाजूला असलेला संपूर्ण शब्दसमूह हा Subordinating Clause असतो.

For example (उदाहरणार्थ),

• We obeyed the order which our teacher gave us.
• आमच्या शिक्षकांनी दिलेली सूचना आम्ही पाळली.

वरील वाक्यामध्ये दोन वाक्यांमधील परस्परसंबंध दर्शविण्यासाठी which (व्हिच) हे Relative Pronoun वापरलेले आहे. त्यामुळे, या संपूर्ण जोडवाक्याला Complex Sentence म्हणजेच मिश्र वाक्य समजावे.

या वाक्यामध्ये ‘which our teacher gave us’ हा संपूर्ण शब्दसमूह ‘order’ या नामाचे विशेषण म्हणून वापरलेला असल्यामुळे या शब्दसमूहाला Adjective Clause असे म्हणतात.

तसेच, या वाक्यामध्ये which पासूनचा संपूर्ण शब्दसमूह ‘obeyed’ या main verb नंतर वापरलेला आहे.

या वाक्याचे पृथक्करण केल्यास वाक्याची विभागणी पुढीलप्रमाणे करता येते –

• The grapes which were hanging from the vines were too high for the fox.
• Main Clause The grapes were too high for the fox
• Subordinating Clause which were hanging from the vines
• Adjective Clause qualifying the noun ‘the grapes’ in the Main Clause

• A friend who helps you in the time of need is a real friend.
• Main Clause A friend is a real friend
• Subordinating Clause who helps you in the time of need
• Adjective Clause qualifying the noun ‘a friend’ in the Main Clause

• The teacher whom the students regard as a good teacher tries to help them sincerely.
• Main Clause The teacher tries to help them sincerely
• Subordinating Clause whom the students regard as a good teacher
• Adjective Clause qualifying the noun ‘the teacher’ in the Main Clause

• This is the house that Jack built.
• Main Clause This is the house
• Subordinating Clause that Jack built
• Adjective Clause qualifying the noun ‘the house’ in the Main Clause

• The police called the man whose purse was stolen.
• Main Clause The police called the man
• Subordinating Clause whose purse was stolen
• Adjective Clause qualifying the noun ‘the man’ in the Main Clause

• I have a shadow which goes in and out with me.
• Main Clause I have a shadow
• Subordinating Clause which goes in and out with me
• Adjective Clause qualifying the noun ‘a shadow’ in the Main Clause